Sunday, February 9, 2014

Yêu cầu khi vẽ hình hình học: Tính khoa học

Tính khoa học trong việc vẽ hình hình học? Chủ đề này hơi khó hiểu một chút và để cho sự việc trở nên đơn giản hơn ta sẽ xem xét một ví dụ cụ thể.

Ví dụ: Cho  ΔABC, đường cao AH, trung tuyến AM (H và M thuộc BC).

Quá đơn giản phải không? Vậy ta sẽ vẽ hình như thế nào? Ta có thể vẽ như dưới đây:


Hình 1: Tam giác ABC, đường cao AH, trung tuyến AM

Hình vẽ hoàn toàn chính xác và không có gì mâu thuẫn với dữ kiện ban đầu. Vấn đề ở đây là điểm M và điểm H quá gần nhau, sẽ dẫn đến việc khó phân biệt chúng và hai đường AH, AM khiến cho hình vẽ đơn giản trở thành khó nhận biết.

Nếu tiếp theo đó, lại cần xác định thêm trọng tâm và trực tâm của ΔABC nữa thì sao? Trường hợp này ta có thể nói hình 1 là "không khoa học". Nói chung, sẽ tốt hơn rất nhiều nếu vẽ như hình 2:

Hình 2: Tam giác ABC, đường cao AH, trung tuyến AM


Tương tự cũng có thể nhận thấy rằng vẽ như hình 3 hoặc hình 4 dưới đây cũng là không khoa học (trừ những trường hợp buộc phải vẽ như thế do các yếu tố/ràng buộc khác):


Hình 2: Tam giác ABC, đường cao AH, trung tuyến AM
Hình 2: Tam giác ABC, đường cao AH, trung tuyến AM
Vậy để vẽ hình một cách khoa học, ta phải lưu ý điều gì? Các gợi ý sau đây có thể hữu ích và bạn nên áp dụng khi bắt đầu vẽ hình (nếu không bị ràng buộc bởi các dữ kiện khác):

1) Khi vẽ các góc hay tam giác, lưu ý không vẽ góc gần với các giá trị đặc biệt như: 30°, 60°, 45°, 90°, 120°, 180°,...

2) Các cạnh của tam giác, hình bình hành, hình chữ nhật không nên vẽ gần bằng nhau. Ví dụ nếu vẽ hình chữ nhật ABCD thì độ dài của AB và BC không nên gần nhau và cũng không nên gấp đôi nhau!

3) Nếu vẽ hình thang, hay tam giác thì không nên vẽ cân nhau. Hai cạnh bên của hình thang bình thường nên khác nhau cỡ 1/3. Ví dụ cho hình thang ABCD, AB//CD thì có thể vẽ cạnh BC = khoảng 2/3 DA hoặc 4/3 DA.

4) Sử dụng các đường liền hay đường ngắt quãng một cách hợp lý. Ví dụ nếu 2 cạnh của một tam giác đã là đường liền thì cạnh thứ 3 cũng nên là đường liền. Hoặc khi đã có nhiều đường liền nhau hội tụ tại 1 điểm thì nếu cần vẽ thêm đường mới đường đó nên là ngắt quãng,...

Còn có thể có nhiều điểm cần chú ý khác, nhưng những điểm trên đã hỗ trợ rất nhiều. Quan trọng nhất là hình vẽ phải dễ đọc, dễ hiểu và làm nổi bật các dữ kiện đã có cũng như quan hệ giữa chúng.

9.2.2014


No comments:

Post a Comment